24 EYLÜL 2020 MARMARA DENİZİ DEPREMİ BİLGİ NOTU
Dr. Murat UTKUCU1,2, Dr. Emrah BUDAKOĞLU1, Dr. Emrah DOĞAN2
1Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü
2Sakarya Üniversitesi Afet Yönetim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Marmara Denizi altında, 24 Eylül 2020 tarihinde yerel saatle 16:38:31’de ilk büyüklüğü Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) tarafından M=4.3 olarak verilen bir deprem meydana gelmiştir. Deprem herhangi bir hasara yol açmamış ancak endişeye neden olmuştur. İstanbul ve civarında hissedilen deprem ile ilgili olarak Sakarya Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü ve Afet Yönetim Uygulama ve Araştırma Merkezi’nce yapılan ilk değerlendirmeler aşağıda verilmiştir.
Deprem Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ) üzerinde meydana gelmiştir. KAFZ, Marmara Bölgesi’nde 3 kol halinde uzanmakta ve önemli bir deprem tehlikesi oluşturmaktadır. Nitekim son 1600 yıl içinde bölgede büyüklüğü M 6.8 ve daha büyük olan 41 adet deprem meydana gelmiştir. 1900 yılı sonrası büyüklüğü M 6.8 ve daha büyük 8 deprem ve büyüklüğü M=5.0 ve daha büyük 50’yi aşkın deprem meydana gelmiştir. Bu şekilde bir deprem geri planına sahip bir bölgede 24 Eylül 2020 Marmara Denizi depremi büyüklüğündeki depremlerin oluşumu yer bilimleri açısından olağan bir durumdur.
24 Eylül 2020 Marmara Denizi depreminin SAU1 kodlu Sakarya Üniversitesi deprem kayıt istasyonundaki kaydı 26 Eylül 2019 Silivri depremi (Mw=5.8) kaydı ile birlikte değerlendirildiğinde her iki depremin odakları bir birine çok yakın konumlu olduğu belirlenmiştir. Bu bilgiden ve yeni oluşan depremin büyüklüğünden hareketle depremin 24 Eylül 2020 Marmara Denizi depreminin bir artçı depremi olabileceği değerlendirilmiştir.
24 Eylül 2020 Marmara Denizi depreminin Sakarya Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nde deprem dalgalarından yapılan faylanma mekanizma çözümü depremin KAFZ üzerinde oluştuğunu doğrulamaktadır. Yapılan deprem dalga analizinden depremin büyüklüğü MW= 4.1 olarak bulunmuştur.
Daha önce yapılan depremsellik ve deprem gerilme analizlerinden 24 Eylül 2020 Marmara Denizi depreminin oluştuğu alanda tektonik gerilme artışına dair sonuçlara ulaşılmıştır. Bu açıdan da bu depremin oluşumu bilimsel açıdan bir sürpriz olarak değerlendirilemez. Aynı alanda 7 Haziran 2012 tarihinde M=5.1 büyüklüğünde ve 26 Eylül 2019 tarihinde M=5.8 büyüklüğünde depremlerin de meydana gelmiş olduğu da hatırlatılmalıdır. Bununla birlikte kamuoyu gündemini uzun süredir işgal eden ve beklenen büyük ve yıkıcı depremin hangi tarihte olacağı konusunda bir şey söylemek imkansızdır. Bu konuda bilimsel olarak ifade edilebilecek doğru görüş: Doğu Marmara Denizi altında M=7 civarı ve üzeri büyük bir depremin olma olasılığının olduğu ve bu depremin yarın da oluşsa, 100 yıl sonra da oluşsa bilimsel olarak bir sıra dışılık ya da süprizin söz konusu olamayacağıdır. Bu bağlamda en doğru hareket tarzının bu deprem yarın oluşacakmış gibi hazır olmak ve gerekli tedbirleri almaktır.
24 Eylül 2020 Marmara Denizi Depremine ilişkin detaylı rapor için tıklayınız!..
